Formula 1’in en çok tartışılan güvenlik yeniliklerinden biri olan halo, yıllar içinde birçok kazada pilotların hayatını kurtardı. 2025 itibarıyla bu sistem, yalnızca F1’de değil birçok motor sporu serisinde standart hale geldi.

Halo Nedir?

Halo, sürücünün başını çevreleyen, titanyumdan yapılmış koruyucu bir çubuktur. 2018 sezonundan itibaren Formula 1'de zorunlu hâle getirildi. Tasarımı ilk olarak Mercedes tarafından geliştirildi, ancak Red Bull’un savaş uçağı kokpitine benzeyen "açılır kapanır" şeffaf kubbe önerisi yerine FIA tarafından halo tercih edildi.

Mercedes’in teknik direktörü James Allison, sistemin sağlamlığı hakkında şu çarpıcı örneği vermişti:

"Halo’nun üzerine Londra’daki çift katlı otobüslerden biri otursa bile şasi onu taşıyabilecek şekilde güçlendirildi."

Tartışmalı Başlangıç

HALO'nun tanıtıldığı ilk dönemde birçok kişi bu sistemin tek kişilik açık kokpitli yarışların doğasına aykırı olduğunu savundu. Sistemin görüşü engelleyeceği ya da pilotun araçtan çıkmasını zorlaştıracağı iddia edildi. Ancak yıllar içinde yaşanan kazalar, bu eleştirilerin yersiz olduğunu ortaya koydu.

Halo Hangi Pilotların Hayatını Kurtardı?

✅ Guanyu Zhou – Silverstone 2022

F2 pilotu Roy Nissany'nin korkutucu kazasının ardından, Zhou'nun Silverstone’daki feci kazası halo’nun önemini bir kez daha gözler önüne serdi. Ters dönen araçla bariyerler arasında sıkışan Zhou, halo sayesinde hayatta kaldı. Kendisi de kazadan sonra net konuşmuştu:

“Halo beni kurtardı.”

Carlos Sainz da o yarışın galibi olarak FIA’yı takdir etti:

"Bazen FIA’yı eleştiriyoruz ama bu sistem muhtemelen iki hayat kurtardı."

✅ Lewis Hamilton – Monza 2021

Max Verstappen’in aracının lastiği doğrudan Hamilton’ın başının üzerine çıktı. Halo, çarpmanın şiddetini emerek olası bir felaketi engelledi. Hamilton’ın sözleri her şeyi özetliyordu:

“Halo olmasa boynum kırılabilirdi. Tanrı’ya ve halo’ya şükrediyorum.”

✅ Romain Grosjean – Bahreyn 2020

Araç ikiye bölündü, alev topuna döndü. Grosjean saniyeler içinde araçtan kurtuldu ve olay sonrası şöyle dedi:

“Bir zamanlar halo’ya karşıydım ama bugün burada hayatta olmamın sebebi o.”

✅ Charles Leclerc – Belçika 2018

Fernando Alonso’nun aracı, Leclerc’in üstüne doğru uçtu. Halo sayesinde doğrudan darbe engellendi. Leclerc yarış sonrası şunları söyledi:

“HALO’nun varlığına ilk başta karşıydım ama bugün kafamın üstünde olduğu için çok memnunum.”

Testlerle Gelen Güvenlik

FIA, halo sistemini onaylamadan önce lastik ve jant çarpma testlerinden devrilme simülasyonlarına kadar birçok zorlu sınavdan geçirdi. Yapılan testlerde, sistemin 12 tonluk yüke dayanabildiği ortaya kondu.

2025’te Halo Nerede Duruyor?

Bugün sadece F1’de değil:

• Formula 2
• Formula 3
• Formula E
• IndyCar (aeroscreen versiyonuyla)
• WEC (kapalı kokpitli olması gerekmediğinde)

Ve diğer birçok tek koltuklu seride halo ya da benzeri sistemler zorunlu hâle geldi. Artık motor sporlarında baş koruması, tartışmasız bir standart.

Güncel Tepkiler

Günümüzde neredeyse hiçbir pilot halo’yu sorgulamıyor. Aksine, yeni nesil sürücüler için halo “her zaman oradaydı” algısı yaratıyor. George Russell gibi pilotlar da hâlen 2022 Silverstone’daki kazayı gördükleri en korkunç anlardan biri olarak hatırlıyor.

2025 itibarıyla halo, F1 tarihindeki en etkili güvenlik önlemlerinden biri olarak kabul ediliyor. Bugün bu sistemin varlığı sayesinde birçok pilot hâlâ pistte mücadele edebiliyor.

Meraklısına: HALO’nun Teknik Anatomisi

Tek bir titanyum çubuk gibi görünse de HALO, mühendislik açısından bir F1 aracının en karmaşık ve dayanıklı parçalarından biridir. İşte detaylar:

Malzeme ve Yapı:

• Malzeme: Grade 5 titanyum alaşımı (Ti-6Al-4V) – uçak, roket ve nükleer reaktörlerde kullanılan sınıf.
• Ağırlık: Yaklaşık 7 kg, bağlantı takviyeleriyle birlikte şasiye 12-14 kg ek yük getiriyor.
• Tasarım: Üç noktadan araca bağlanır – kokpitin sağ/sol ön kısmı ve üst merkezden.

Dayanıklılık ve Testler:

FIA’nın onayladığı güvenlik testlerinden bazıları:

• 12 tonluk dikey basınca dayanım.
• 9 tonluk yanal çarpmalara karşı mukavemet.
• 200 km/s hızla fırlatılan lastik testinde deformasyona uğramadan koruma sağlıyor.
• Aşırı sıcaklık değişimlerine (−20°C ile +80°C) karşı yapısal stabilite.